Rynek handlowy w Polsce - II kw. 2018
![wykres](uploads/images/2016_05/pasazhandlowy1.jpg)
W krajowym sektorze handlowym skończyła się era bicia rekordów. Rynek kształtowany jest m.in. przez ograniczoną podaż, wzrost konkurencji, wzrost znaczenia e-handlu i skutki niedzielnego zakazu handlu. Jak wyliczają eksperci BNP Paribas Real Estate Poland, w I połowie 2018 r. deweloperzy działający nad Wisłą dostarczyli około 191 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, z czego 110 tys. mkw. pojawiło się na rynku od kwietnia do końca czerwca. Zgodnie z przewidywaniami, do końca roku można spodziewać się dodatkowych 300 tys. mkw. nowej podaży.
Rynek handlowy w Polsce - II kw. 2018
Nowa podaż - malejące tempo wzrostu
Pierwszą połowę roku sektor nowoczesnej powierzchni handlowej zamknął wynikiem 14,4 mln mkw., z czego około 73 proc. przypadło na 425 obiektów zaliczanych do formatu tradycyjnych centrów handlowych. Autorzy raportu podkreślają dobry wynik wypracowany w II kwartale – 110 tys. mkw. – za którym stoi pojawienie się na rynku sześciu nowych obiektów i zakończenie jednej rozbudowy. Bezsprzecznie, najbardziej znaczącym wydarzeniem raportowanego okresu było otwarcie zlokalizowanego na obrzeżach historycznego centrum Gdańska kompleksu handlowo – rozrywkowego Forum Gdańsk. W ciągu trzech pierwszych tygodni obiekt ten odwiedziło ponad 1 mln osób. Z kolei w Warszawie, po prawie 3,5 latach prac które pochłonęły ponad 400 mln zł, zakończono rewitalizację i rozbudowę CEDETU. Będący jedną z wizytówek stolicy, budynek pomieści około 7 tys. mkw. powierzchni handlowej, a także powierzchnię biurową. Istotną, z rynkowego punktu widzenia, informacją było także otwarcie kolejnego zlokalizowanego poza głównymi aglomeracjami centrum wyprzedażowego – Smart Outlet - położonego w Bydgoszczy.
Pomimo dominacji na polskim rynku formatów tradycyjnych centrów handlowych, otwarcia m.in. Vendo Park w Dąbrowie Górniczej czy oławskiego Saller Parku potwierdzają, że deweloperzy i inwestorzy stawiają i będą stawiać także na niewielkie parki handlowe. Projekty tego typu cenione są zarówno przez lokalnych konsumentów, jak również przez operatorów handlowych poszukujących możliwości zmniejszenia kosztów operacyjnych.
- Rozwój sektora nieruchomości handlowych wyraźnie zredukował bieg. Po ostatnich latach, które przyzwyczaiły nas do rekordowych wzrostów (średnia z ostatniej dekady to ponad 660 tys. mkw. nowej podaży rocznie) rynek osiągnął kolejny etap dojrzałości. Jego schładzaniew najbliższych latach będzie skutkować między innymi zmniejszającą się podażą i chłonnością. To co istotne, to także dynamika zmian w nawykach i oczekiwaniach konsumentów. Wywrze ona znaczący wpływ na proces ewolucji obiektów handlowych - mówi Patrycja Dzikowska, dyrektor Działu Analiz i Badań Rynkowych, Europa Środkowo-Wschodnia, BNP Paribas Real Estate Poland.
Popyt – duża dynamika rynku, nowe wyzwania
W pierwszym półroczu nad Wisłą zadebiutowało 15 sieci handlowych. Wśród nich znalazły się m.in. amerykańska marka modowa Bebe i niemiecka sieć dyskontowa TEDi. Na ekspansję w Polsce zdecydowała się także znana m.in. we Francji, Hiszpanii czy Irlandii sieć Dealz, której strategia opiera się na oferowaniu szerokiego asortymentu z przeważającą liczbą produktów w cenie 5 zł. W tym roku marka zamierza uruchomić w Polsce 20 sklepów. Warto podkreślić, że rozwój sektora operatorów dyskontowych będzie zależny od rozwoju niskokosztowych obiektów w mniejszych miejscowościach. A te wykorzystując m.in. rosnącą zamożność Polaków, migracje na przedmieścia oraz nasycenie rynku w dużych ośrodkach powoli opanowują małe miasta.
Patrycja Dzikowska podkreśla, że rynek handlowy nad Wisłą jest wysoce konkurencyjny,co przed nowymi markami stawia bardzo wysokie wymagania. Niejednokrotnie walka o pozycje kończy się oddaniem pola innym. O wymarzony debiut najtrudniej markom reprezentującym sektor mody i akcesoriów, które koncentrują się na poszukiwaniu lokalizacji dla swoich salonów w wiodących obiektach. A te, co nie może dziwić, są oblegane.
Istotnym wydarzeniem rynkowym, odnotowanym w II kwartale, były otwarcia sklepów OBI w dotychczasowych lokalizacjach zajmowanych przez Praktikera. Autorzy raportu przewidują, że roszada ta skutkować będzie ogólnym spadkiem współczynnika powierzchni niewynajętej z poziomu około 4 proc. (na koniec 2017 roku) do średniego poziomu obserwowanego w ciągu dwóch ostatnich lat, tj. 2-2,5 proc.
Niedzielny zakaz handlu, rosnące znaczenie handlu elektronicznego, konsumenci młodej generacji z zupełnie nowymi nawykami i oczekiwaniami, a także wzrost konkurencji będą dla operatorów nie tylko testem kondycji, ale także testem umiejętności przystosowania do galopującej dynamiki rynkowych zmian.
- Splot pozytywnych wskaźników ekonomicznych stymuluje dobrą koniunkturę w handlu detalicznym. Rosnące zatrudnienie i wzrost wynagrodzenia przekładają się na stale rosnące wskaźniki sprzedaży detalicznej, która w czerwcu wzrosła o 10,3 proc. r/r. Prowadzony od kilku lat przez PRCH monitoring obrotów w centrach handlowych potwierdza dobrą kondycję sektora nowoczesnego handlu. Trzeba oczywiście pamiętać, że jest to wskaźnik uśredniony, uwzględniający zarówno liderów branży jak i gorzej sobie radzących uczestników rynku. - mówi Natasa Mika, Dział Wynajmu Powierzchni Handlowych, BNP Paribas Real Estate Poland.
Podkreśla także, że wejście na rynek konsumencki młodych pokoleń z ich odmiennymi oczekiwaniami w stosunku do jakości przestrzeni i oferty centrum handlowego, będzie dla wielu obiektów i marek handlowych testem na umiejętność identyfikacji i szybkiego reagowania na zmiany rynkowe. Dodatkowym wyzwaniem dla handlu tradycyjnego jest stale rosnący sektor e-commerce, który, jak widać na przykładzie bardziej rozwiniętych rynków Europy Zachodniej, może pochłaniać nawet ok. 15% wolumenu sprzedaży detalicznej.
Stawki czynszu – stabilne w obiektach o ugruntowanej pozycji, oczekiwanie na wpływ zakazu handlu w niedziele
Niezmiennie, najwyższe poziomy stawek czynszów odnotowano w najlepszych obiektach. W wiodących stołecznych galeriach handlowych miesięczny wynajem powierzchni to koszt rzędu 110 € - 130 €/mkw dla lokali typu „prime” czyli butików z sektora moda usytuowanych w najlepiej wyeksponowanych strefach obiektu. W pozostałych miastach regionalnych stawki te w pierwszym półroczu wahały się pomiędzy 45€, a 60 €/mkw. za miesiąc. Autorzy raportu podkreślają, że właściciele obiektów tracących pozycję rynkową i działających w silnym otoczeniu konkurencji muszą liczyć się z oczekiwaniami najemców związanymi z obniżkami czynszów, a także większą partycypacją w kosztach wyposażenia lokali. W kontekście czynszów, eksperci BNP Paribas Real Estate Poland zwracają także uwagę, że ustawa o zakazie handlu w niedzielę może negatywnie wpływać na sytuację salonów działających w centrach handlowych, co będzie wywoływało presję najemców na renegocjacje warunków umowy najmu.
Obiekty w budowie – główne aglomeracje i małe rynki oraz rozbudowy
Obecnie, na placach budowy w całej Polsce znajduje się około 505 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej. Listę największych nowopowstających inwestycji otwierają dwa projekty realizowane przez Echo Investment i EPP. To wynajęte w ponad 95-proc. i szykujące się do otwarcia katowickie Libero, a także budowana w sąsiedztwie węzła komunikacyjnego na warszawskich Bielanach Galeria Młociny. Prace trwają też na mniejszych rynkach, gdzie w budowie znajdują się m.in. Galerie Hosso w Świebodzinie i Gubinie.
W raporcie zwraca się również uwagę na to, że w krótkookresowej perspektywie spodziewane jest nasilenie trendu związanego z przebudowami i rozbudowami obiektów. Eksperci z BNP Paribas Real Estate Poland podkreślają, że ekspansje mogą generować
nawet do 20 proc. nowej podaży. Obecnie, na różnych etapach procesu rozbudowy znajdują się zarówno duże kompleksy o ugruntowanej pozycji – Centrum Janki oraz stołeczne Atrium Targówek, Atrium Reduta i Atrium Promenada, jak i niewielkie parki handlowe czy centra handlowe, których oferta uzupełniana jest o nowe, wolnostojące budynki – Dekada w Grójcu czy park handlowy przy centrum Galena w Jaworznie.
Więcej informacji w raporcie w wersji angielskiej: Rynek handlowy w Polsce - II kw. 2018
Źródło: BNP Paribas Real Estate Poland
20.08.2018
Tagi: rynek handlowy, raport