European Office Development - Spring 2022
Z najnowszego raportu międzynarodowej firmy doradczej Savills wynika, że w 2022 r. zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Europie powiększą się o ponad 5,7 mln m kw., z czego blisko połowa została już zabezpieczona umowami przednajmu. W Warszawie, zgodnie z prognozami Savills, ożywiony popyt i niedobory podaży nowej powierzchni przełożą się na wyraźny spadek wskaźnika wolnych biur.
Na 2023 r. na rynku nieruchomości biurowych w Europie zaplanowano oddanie do użytku 5,1 mln m kw., z czego 23% już wynajęto w ramach umów przednajmu. Oznacza to, że coroczna podaż w najbliższych dwóch latach będzie o 43% wyższa od średniej za poprzednie pięć lat. Jednak, jak wynika z raportu, rosnące koszty budowy oraz utrudnienia w dostępie do materiałów i pracowników zwiększają presję na łańcuchy dostaw, powodując opóźnienia w realizacji niektórych projektów biurowych. Wpływają także na wysokość kosztów wykończenia powierzchni.
Według Savills, najwięcej powierzchni biurowej w Europie powstanie do końca przyszłego roku w Berlinie (1,8 mln m kw.) i Monachium (1,0 mln m kw.). Z kolei najwyższy odsetek inwestycji realizowanych spekulacyjnie do końca 2023 r. w stosunku do istniejących zasobów obserwuje się w Barcelonie (8,3%), Dublinie (7,7%), Budapeszcie (7,3%) i Berlinie (5,6%).
Mike Barnes, Associate Director, dział badań rynków nieruchomości komercyjnych, Savills, komentuje: - Obserwujemy wzrost zainteresowania najemców nowymi i energooszczędnymi biurami ze względu na dążenie do osiągnięcia przyjętych przez nich celów w zakresie ograniczenia emisji dwutlenku węgla do roku 2030. Trend ten wzmacniają dodatkowo rosnące ceny energii. Prognozujemy, że w 2022 r. popyt na powierzchnie biurowe w Europie wzrośnie do ok. 9 mln m kw. i utrzyma taką dynamikę w 2023 r..
Christina Sigliano, dyrektorka działu rozwiązań dla najemców w regionie EMEA, Savills, mówi: - Na rynku nieruchomości coraz istotniejszą kwestią staje się pytanie o los starszych budynków biurowych o niższym standardzie oraz ilości środków, jakie ich właściciele byliby skłonni zainwestować, aby nadal mogły one przyciągać najemców. Z naszych badań wynika, że koszt podwyższenia klasy energetycznej budynku biurowego z D do B wynosi średnio ok. 500 euro na metr kwadratowy. W związku z tym przewidujemy, że różnice pomiędzy czynszami w najbardziej atrakcyjnych biurowcach i budynkach o słabszych parametrach będą wzrastać, stwarzając szanse dla właścicieli, którzy dzięki odpowiedniemu zarządzaniu starszymi aktywami mogliby uzyskać wyższe czynsze.
W Warszawie, największym rynku biurowym w Polsce, w pierwszym kwartale 2022 r. wynajęto 273 200 m kw. powierzchni biurowej i był to jeden z najwyższych kwartalnych wyników w historii stołecznego rynku. Na koniec marca 2022 r. w budowie znajdowało się 323 800 m kw. nowoczesnej powierzchni biurowej. W ostatnich miesiąca najbardziej aktywne były firmy z sektora publicznego, finansowego oraz IT, które odpowiadały za 42% całkowitego popytu na biura w Warszawie.
Karol Grejbus, dyrektor w dziale powierzchni biurowych, reprezentacja najemcy, Savills, komentuje: - Rosnące koszty budowy, wyższe koszty aranżacji powierzchni, a także wzrost opłat za media, to wyzwania, z którymi mierzy się obecnie rynek nieruchomości biurowych w Polsce. Równocześnie coraz więcej pracowników wraca do biur, a firmy wznawiają procesy najmu, szukając lokalizacji dla swojej siedziby na kolejne lata. Mimo pandemii COVID-19, która miała negatywny wpływ na tempo rozwoju rynku nieruchomości biurowych, w Warszawie można zaobserwować, że deweloperzy powoli starają się wracać do poziomu aktywności sprzed pandemii. Od stycznia do grudnia 2021 r. władze Warszawy wydały sześć decyzji o warunkach zabudowy. Co ważniejsze, w tym samym czasie do Urzędu Miasta st. Warszawy wpłynęło siedem nowych wniosków. To pozytywny sygnał, ale zanim obiekty te zostaną oddane do użytku na rynku obserwować będziemy niedobory nowej podaży, a firmy poszukujące powierzchni powyżej 5000 m kw. będą zmuszone rozważyć również starsze budynki w lokalizacjach poza Centrum.
Więcej informacji w raporcie: European Office Development - Spring 2022
Źródło: Savills
26.05.2022
Tagi: europejski rynek biurowy, raport
