Korzystna uchwała SN dla spadkobierców dotycząca zapisu windykacyjnego
Przed 23 października 2011 roku spadkodawca nie mógł rozrządzić w testamencie na wypadek śmierci konkretnym przedmiotem. Dopiero od dnia 23 października 2011 roku Ustawodawca zdecydował się wprowadzić do polskiego porządku prawnego nową instytucję – zapis windykacyjny. Sprawa komplikowała się, jeżeli spadkodawca uczynił zapis dot. zarządzania konkretnym przedmiotem w testamencie sporządzonym przed dniem 23 października 2011 roku.
Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy z dnia 18 marca 2011 roku dotyczącej instytucji zapisu windykacyjnego, celem Ustawodawcy było wprowadzenie do prawa polskiego rozwiązań pozwalających na skuteczne przysądzenie przez spadkodawcę o sposobie podziału pozostałego po nim majątku.
Gwoli przypomnienia, zapis windykacyjny, to nic innego jak rozrządzenie testamentowe, mocą którego spadkodawca postanawia, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku, którą jest w prawie polskim chwila śmierci spadkodawcy. Istotnym jest aby oświadczenie woli dotyczące zapisu windykacyjnego zostało umieszczone w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego.
Do dnia 07 lutego 2014 roku nie było wiadomo jak traktować zapis windykacyjny uczyniony w testamencie sporządzonym przed dniem 23 października 2011 roku, w sytuacji gdy spadek otworzył się po powyższej dacie, tj. gdy spadkodawca zmarł po 23 października 2011 roku – po dniu nowelizacji Kodeksu cywilnego i wprowadzeniu przedmiotowej instytucji. Sąd Najwyższy rozwiał wszelkie wątpliwości w Uchwale z dnia 07 lutego 2014 roku (sygn. akt III CZP 95/13), a mianowicie stwierdził, iż „skuteczność zapisu windykacyjnego podlega ocenie na podstawie prawa obowiązującego w chwili otwarcia spadku”. Sumując, w sytuacji gdy spadkodawca uczynił zapis windykacyjny w testamencie sporządzonym przed dniem 23 października 2011 roku, a śmierć spadkodawcy nastąpiła po ww. dacie – taki zapis jest ważny.
Nadto, w ww. Uchwale Sąd Najwyższy stwierdził również, iż w przypadku gdy „(…) sąd w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku nie orzekł o zapisie windykacyjnym, uczestnik postępowania może wystąpić z odrębnym wnioskiem o stwierdzenie nabycia przedmiotu zapisu windykacyjnego”, co jest bardzo istotne.
Powyższa uchwała jest ważna z punktu widzenia prawa spadkowego i jego interpretacji – należy ocenić ją pozytywnie.
Autor: Marcin Zadrożny, aplikant adwokacki
Źródło: Hills LTS S.A.
14.05.2014
Tagi: spadkobiercy, zapis windykacyjny
